بلوک لارستان در فارسنامه ناصري

پوشش خانه هاي بزرگان لار و درب خانه و پنجره از چوب شاه گز است و چون درخت ان را ببرند و ستاره پروين فوق الارض باشد، خواه زمستان و خواه تابستان، چون چوب ان را پوشش خانه كنند، در همان سال اول جانوري كه ان را رشميز و موريانه و در عربي ارضه گويند، چوب را خورده تمام كند و اگر تحت الارض باشد،ان چوب سالها سالم بماند

و گويند چون شاخه گز را از جانب كلقتي كه متعارف است در زمين كنند، درخت شاه گز بلند قامت شود و اگر از جانب باريكي شاخه در زمين كنند يعني منكوسا، درختي پهن بر شاخه مانند درخت زرد الو گشته، شهري دهد گرانبها كه ان را گزباز گويند.

و زراعت نواحي لارستان جز ركن اباد و ناحيه بنارويه، ديمي است كه در سالهاي نز، يك من گندم و جو، صد من گندم و جو دهد و تنباكوي خوب فارس از لارستان است كه به مدد گاو از اب چاه شور زراعت شود.

و گذران عموم اهالي لارستان، از اب بركه و تالابها كه از اب باران جمع كنند، در تمام سال مصرف مي كنند و در هر دهي چندين اب انبار بزرگ و كوچك باشد و گودي انها تا دوازده قامت يا بيشتر كنند و بر هر يك گنبدي ساخته اند.

هر چه بلند تر باشد اب را خنك تر نمايد و در تابستان ابهاي بركه ها چنان سرد است كه گويا با يخ اميخته اند. كوزه ها را به ريسمان بسته كه تا به پايان اب انبار رسد، در اب انبارها انداخته، در وقت ضرورت اورده، ابي در كمال سردي و گوارايي بنوشند.

ادامه دارد ....

بلوک لارستان در فارسنامه ناصري

از گرمسيرات فارس وسيع ترين بلوكات است. ميانه مشرق و جنوب شيراز افتاده. درازي ان از قلعه فارياب ناحيه كورستانتا قريه عموئي سفلي، 57 فرسخ پهناي اناز "حاجي اباد" ناحيه مزايجان تا "بندر چارك" 45 فرسخ محدود است از جانب مشرق به نواحي عباسي و نواحي سبعه و از طرف شمال باز به نواحي سبعه و بلوك داراب و جويم  و خنج و گله دار و از طرف مغرب باز به نواحي خنج و علامرودشت و نواحي گله دار و بلوك مالكي و از جنوب به درياي فارس.

و هواي لارستان بعد از نواحي عباسي گرمتر از همه بلوكات فارس است. هواي جلگاه و كوهستانش تفاوت چنداني ندارد و گاهي در بعضي از كوههاي شمالي اگر برف ايدچند ساعتي بيش نماند و گاهي در زمستان شهر لار، دو سه شبي ابهاي كم يخ بندد و كوهستان لار بعد از كوه گيلويه بيش از بلوكات ديگر است و چشمه اب شيرين كه جاري باشد كم يافت  شود و در بعضي از نواحي چشمه هاي شور گوگردي باشد كه در كار زراعت نرود تا چه جاي خوردن.

در لارستان، اگر مسافر سفره نان و كوزه اي اب نداشته باشد خواهد مرد و عجب از بز و پازن و قوچ و ميش كوهي ان و كبك و تيهو كه در اين كوهستان زمستان و تابستان توقف دارند و درخت كوهستانش كنار و كلخنك كه نوعي از درخت بن است و صحرا درخت گز ازاد كه شاه گز گويند، چون تربيت كنند، با انكه جز اب باران را نبينند مانند درخت سفيددار بلند و چون چنار چوبش سخت و جوهر دار.

ادامه دارد ....